Improving access to Welsh-Medium Education | Gwella Mynediad at Addysg Cyfrwng Cymraeg for Welsh Government | Llywodraeth Cymru

The Welsh Government has a goal of a million Welsh speakers by 2050, and we’ve been proud to partner with them since 2022 on behavioural intervention programmes supporting this target.

In 2025 our attention focused on exploring why some parents opt for English-medium schooling over Welsh, as well as working with the Welsh Local Government Association (WLGA) on promotion of Welsh-Medium Education.

Following a literature review on educational decision-making and language choice, we established a theoretical foundation for our primary research. We reviewed the prevailing Welsh-medium education promotional materials through a behavioural science lens, revealing thematic patterns influencing parents’ decision-making.

Through diverse focus groups of parents to understand experiences and determining factors in schooling choices, we uncovered information gaps, misconceptions, and practicalities such as school proximity. We also saw some fears around supporting children with homework as well as family language dynamics and how they interplay with choices.

Our recommendations outlined a 12-month change programme and strategic steps beyond, providing the Welsh Government with a roadmap for rollout.

As part of the implementation of our recommendations, the WLGA asked us to deliver behaviour change training for four Local Authorities to promote Welsh medium education more effectively and address parental concerns.

Research showed that while benefits are clear, school choices are often influenced by practical worries, misconceptions, and emotions. Through training and coaching we supported the Local Authorities to design communication strategies that speak to parents’ priorities – happiness, friendships, and convenience – while tackling gaps in knowledge.

The programme included four bilingual workshops and coaching sessions. Participants used real examples and collaborative tools to map challenges and create solutions. Each authority produced tailored plans, from social media campaigns and myth-busting videos to longer-term initiatives like parent champions and partnerships with health visitors.

Training boosted confidence and skills, especially in applying behavioural frameworks like COM-B and EAST. Post-training surveys showed strong gains in knowledge and practical use. Authorities launched initiatives such as “day in the life” videos, outdoor ads, and school toolkits.

Six months on, communications were more parent-focused, positive, and behaviourally informed. Authorities reported refreshed strategies, stronger collaboration, and ongoing resource development. The project sparked interest in a peer network and scaling to other Welsh authorities.

These approaches speak to what matters most – children’s happiness and belonging – while ensuring decisions aren’t shaped by fear or misinformation and include authentic parent voices.

___

Mae gan Lywodraeth Cymru nod o filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050, ac rydym wedi bod yn falch o bartneru â nhw ers 2022 ar raglenni ymyrraeth ymddygiadol sy’n cefnogi’r targed hwn.

Yn 2025, fe wnaethom ganolbwyntio ar archwilio pam mae rhai rhieni’n dewis addysg drwy gyfrwng y Saesneg yn hytrach na’r Gymraeg, yn ogystal â gweithio gyda Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC) i hyrwyddo Addysg Gymraeg.

Yn dilyn adolygiad llenyddiaeth ar wneud penderfyniadau addysgol a dewis iaith, fe wnaethom sefydlu sylfaen ddamcaniaethol ar gyfer ein hymchwil sylfaenol. Adolygwyd y deunyddiau hyrwyddo addysg Gymraeg cyffredin drwy lens gwyddor ymddygiad, gan ddatgelu patrymau thematig sy’n dylanwadu ar brosesau gwneud penderfyniadau rhieni.

Drwy grwpiau ffocws amrywiol a oedd yn cynnwys rhieni i ddeall profiadau a ffactorau penderfynol mewn dewisiadau ysgol, fe wnaethom ddatgelu bylchau gwybodaeth, camsyniadau, ac ymarferoldeb fel agosrwydd ysgolion. Gwelsom hefyd rai pryderon ynghylch cefnogi plant gyda gwaith cartref yn ogystal â dynameg iaith teuluoedd a sut maen nhw’n rhyngweithio â dewisiadau.

Roedd ein hargymhellion yn amlinellu rhaglen newid 12 mis a chamau strategol y tu hwnt i hynny, gan roi map ffordd i Lywodraeth Cymru ar gyfer ei chyflwyno.

Fel rhan o weithredu ein hargymhellion, gofynnodd CLlLC inni ddarparu hyfforddiant newid ymddygiad i bedwar Awdurdod Lleol i hyrwyddo addysg Gymraeg yn fwy effeithiol a mynd i’r afael â phryderon rhieni.

Dangosodd ymchwil, er bod y manteision yn glir, fod dewisiadau ysgol yn aml yn cael eu dylanwadu gan bryderon ymarferol, camsyniadau ac emosiynau. Drwy ymarfer a hyfforddiant, fe wnaethom gefnogi’r Awdurdodau Lleol i ddylunio strategaethau cyfathrebu sy’n trafod blaenoriaethau rhieni – hapusrwydd, cyfeillgarwch a chyfleustra – wrth fynd i’r afael â bylchau mewn gwybodaeth.

Roedd y rhaglen yn cynnwys pedwar gweithdy a sesiwn hyfforddi ddwyieithog. Defnyddiodd y cyfranogwyr enghreifftiau go iawn ac offer cydweithredol i arddangos heriau a chreu atebion. Cynhyrchodd pob awdurdod gynlluniau wedi’u teilwra, o ymgyrchoedd cyfryngau cymdeithasol a fideos chwalu mythau i fentrau tymor hwy fel hyrwyddwyr rhieni a phartneriaethau ag ymwelwyr iechyd.

Rhoddodd hyfforddiant hwb i hyder a sgiliau, yn enwedig wrth gymhwyso fframweithiau ymddygiadol fel COM-B ac EAST. Dangosodd arolygon ôl-hyfforddi gynnydd cryf mewn gwybodaeth a defnydd ymarferol. Lansiodd yr awdurdodau fentrau fel fideos “diwrnod ym mywyd”, hysbysebion awyr agored, a phecynnau cymorth ysgolion.

Chwe mis yn ddiweddarach, roedd y cyfathrebiadau’n canolbwyntio’n fwy ar rieni, yn fwy cadarnhaol, ac yn cael eu llywio gan wyddor ymddygiad. Adroddodd yr awdurdodau am strategaethau wedi’u hadfywio, cydweithio cryfach, a datblygu adnoddau’n barhaus. Sbardunodd y prosiect ddiddordeb mewn rhwydwaith cymheiriaid ac ehangu i awdurdodau eraill yng Nghymru.

Mae’r dulliau hyn yn siarad am yr hyn sydd bwysicaf – hapusrwydd plant ac ymdeimlad o berthyn – gan sicrhau nad yw penderfyniadau’n cael eu llunio gan ofn na chamwybodaeth a’u bod yn cynnwys lleisiau dilys rhieni.